Czym jest ustanowienie służebności?

Służebność jest działaniem, które ogranicza prawo własności nieruchomości. Ustanawia się ją, aby powiększyć możliwości użytkowania innych nieruchomości bądź w celu zadośćuczynienia konkretnej osobie fizycznej. Można wyróżnić różne rodzaje służebności, a główne różnice opierają się na ich treści oraz sposobie wykonania.

Jak można podzielić służebność i co warto wiedzieć o jej ustanowieniu?

W większości przypadków służebność ustanowiona jest poprzez porozumienie między zainteresowanymi stronami. Ustanawiając służebność, obowiązkowo należy zachować formę aktu notarialnego, stworzonego w wybranej kancelarii notarialnej. Ustanowienie służebności jest działaniem, które można wykonać w odniesieniu do każdej sytuacji, nikt nie może naruszać praw osoby uprawnionej wynikających z ustanowienia służebności. Niezależnie od treści czy celu pozwala na obciążenie nieruchomości określonym prawem. Zgodnie z prawem, istnieje możliwość ustanowienia służebności:

• Gruntowej,
• Osobistej,
• Przesyłu.

Służebność gruntową można dodatkowo podzielić na czynną i bierną. Czynna polega na korzystaniu z nieruchomości będącej własnością innej osoby w określonym zakresie. Jej przykładem jest na przykład korzystanie z drogi czy pobór wody. Służebność gruntowa bierna może polegać na zabronieniu właścicielowi podejmowania określonych działań, które mógł wykonywać gdy nieruchomość nie miała ustanowionej służebności. Innym przypadkiem jest zakaz wykonywania określonych działań, mimo ich przysługiwania względem nieruchomości na podstawie przepisów własności. W tym wypadku zazwyczaj są to sprawy związane z prawem sąsiedzkim.

Służebność osobista z definicji jest obciążeniem nieruchomości na rzecz osoby fizycznej prawem, którego treść jest zgodna z treścią służebności gruntowej. Treść służebności osobistej może być identyczna jak służebności gruntowej. Główną różnicą pomiędzy nimi jest to, że służebność osobista, zgodnie ze swoją nazwą, musi być związana z konkretną osobą. Ten rodzaj służebności wygasa dopiero w momencie śmierci, nie ma możliwości przeniesienia uprawnień na inną osobę. Najczęściej spotykaną służebnością osobistą jest służebność mieszkania.
Służebność przesyłu jest dosyć nową kategorią. Dotyczy przedsiębiorstw zajmujących się dystrybucją gazu, energii elektrycznej, właścicieli sieci komunikacyjnych czy wodociągowo – kanalizacyjnych. Może do niej dojść poprzez podpisanie umowy, orzeczenie sądu lub w wyniku zasiedzenia.